Veel Formule 1 fans kijken omwille van het risico dat coureurs lopen als ze met ruim 300 kilometer per uur over een circuit denderen. Waar gebeuren echter de meeste ongelukken? Op topsnelheid op het rechte stuk, of…?
Nee, daar kunnen we kort over zijn. Een ongeluk op het rechte stuk (buiten de start) is zeldzaam, tenzij je een Force India rijdt waarvan de voorvleugel de druk niet aankan… Veel vaker gaat het mis in een rem- of acceleratie zone. De laatste jaren is met name het einde van een DRS-zone vaak een probleemgebied. Daar moeten de coureurs flink remmen om van topsnelheid naar een acceptabele gang in de bocht te komen en bovendien is dat het gebied waar de inhaalkansen liggen. En inhalen is hét risico, er is immers ook altijd iemand bij betrokken die juist dat koste wat kost wil voorkomen!
Om de sport ultiem veilig te maken zouden inhaalacties het best uitgebannen kunnen worden, maar waarvoor kijken we ook alweer? Juist, inhalen en risico’s!
Risicogebied
Vanuit technisch oogpunt is het risico makkelijk verklaarbaar. De aerodynamische eigenschappen van de auto veranderen naarmate de snelheid hoger of lager wordt. De vleugels van een F1 auto zijn pas effectief als er veel lucht langs stroomt. Dus, hoe hoger de snelheid, hoe meer lucht er over de vleugels gaat en hoe harder de auto naar beneden wordt gedrukt.
In feite is een F1 bolide op lage snelheid gevaarlijker dan op hoge snelheid! De bochten en remzones zorgen voor een noodgedwongen lage snelheid en verstoren dus de voorspelbare luchtstromen.
Remzone
Tijdens het remmen spelen er echter nog meer krachten een rol. Bij het accelereren zal de neus iets omhoog komen en geeft de rijwind kans om onder de auto te komen en daar een vacuüm te creëren als gevolg van de vlakke wagenbodem en de diffuser.
Bij decelereren (remmen) werken de krachten andersom. De neus duikt naar beneden en belemmerd de rijwind, waardoor de zuigende werking onder de auto afneemt. Hierdoor wordt de stabiliteit van de auto danig verstoord.
Neerwaartse krachten
Het samenspel van onderdruk onder de auto en overdruk op de vleugels wordt samengevat onder de noemer neerwaartse druk. Die kracht zorgt er in totaliteit voor dat de auto stabiel is op hoge snelheid, al houden de vleugels diezelfde snelheid ook juist weer tegen.
Hoe harder de auto tegen de weg gedrukt wordt, hoe meer wind er wordt afgebogen door de vleugel (dus extra weerstand) en hoe meer wrijving van de banden en dus hoe meer energie er voor nodig is om de boel op snelheid te krijgen. (Denk hierbij ook maar aan de Bugatti Veyron die ongeveer 100 pk nodig heeft voor de eerste 100 km/u en de resterende 901 pk’s om tot 407 km/u te komen.)
Crashes
Met voorgaande wetenschap is het logisch dat het merendeel van de ongevallen plaats vindt in de remzones, zeker met DRS. Het DRSysteem zorgt voor minder neerwaartse druk op hoge snelheid, hierdoor ontstaat in zichzelf al een risico, zeker als daarbij dan ook nog eens fors vertraagd wordt, wat de auto instabiel maakt.
Kortom: inhalen moet voor de veiligheid worden uitgebannen, voor het spektakel juist toenemen en voor de kijkers zo vaak mogelijk fout gaan. Bij voorkeur wel met goede afloop…